Veel fotografen kijken verlangend uit naar de nieuwste uitvoering van hun favoriete camera, met alweer 15% meer pixels en 1/3e stop meer dynamisch bereik. Of anders worden we hebberig van die nieuwe groothoekzoom of portretlens, met nog iets meer scherpte in de hoeken dan de huidige versie waar we al een paar jaar mee fotograferen. Maar weinig fotografen wachten met smart op de nieuwste update van Photoshop CC, Capture One of DXo. Dat is raar.
Inderdaad worden camera’s en objectieven steeds beter, maar veel merken leunen tegenwoordig juist sterk op softwarematige correctie van lensfouten. Voor een deel zitten die correcties in profielen die door de nieuwste camera’s direct na de opname worden toegepast. Maar voor een deel zitten die ook in de nieuwste rawconvertors. Een van de correcties die opvallend veel beter is geworden in Lightroom en Adobe Camera Raw is het wegwerken van chromatische aberraties. Kleurfoutjes van objectieven moesten vroeger worden weggewerkt met sliders voor blauw-geel en rood-cyaan en dat lukte soms niet helemaal. Heel moeilijk was het wegwerken van chromatische aberraties bij objectieven die versteld waren ten opzichte van de sensor. Dat was het geval bij gespecialiseerde tilt-shiftobjectieven, maar ook bij fullframe objectieven die met tilt, shift of tilt-shiftadapters werden gebruikt op spiegelloze camera’s. De miniatuurfoto’s die je op die manier kan maken zien er vaak leuk uit, maar kijk je goed, dan zie je ook een berg lensfouten. Door het verstellen van het objectief, laat de hoek die het meest versteld is, ook de meeste fouten zien. Photoshop kon vroeger met dit soort asymmetrische fouten niet overweg. De nieuwe versies kunnen dat veel beter en doen het met één klik in ACR of Lightroom. Het lijkt wel magie. Natuurlijk levert een optimaal gecorrigeerd objectief meer scherpte en detail. Maar foto’s die met een iets minder goed objectief zijn genomen, zien er ook een stuk beter uit na het wegwerken van zaken als chromatische aberratie, vignettering en vertekening. Voor een hoge beeldkwaliteit is software tegenwoordig net zo van belang als een goede camera en objectief. Dus update op tijd en hou ze in de gaten, de nieuwe mogelijkheden van de bekende rawconvertors. Foto’s: 001 OOC jpeg: een opname van Strijp S in Eindhoven met een Olympus OM-D E-M5, een Canon 10-22 mm zoomobjectief en een shiftadapter. Door het objectief omhoog te schuiven komen de buizen van het oude Philipsgebouw mooi in beeld zonder dat het gebouw ‘achter over’ valt. Dit is de jpeg zoals die uit de camera komt. De kleurfoutjes langs de buizen boven in het beeld zijn duidelijk te zien.
Dezelfde opname als zonet, maar dan bewerkt in Adobe Camera Raw, versie 2012. Het corrigeren van de chromatische aberratie is niet meer werk dan het aanvinken van het vakje ‘Remove Chromatic Aberration’. In de jpeg-versie zitten er zelfs valse kleuren in de schoorstenen. Zelfs die zien er nu goed uit. Verder zijn de schaduwen ook wat helderder gemaakt en ineens heb je een veel beter beeld.
De oude 24 mm tilt-shift van Canon was behoorlijk scherp, maar ook berucht vanwege de enorme chromatische aberratie. De nieuwe is zoveel beter, zeker op dit punt, dat je je natuurlijk geen moment bedenkt. Toch? Met de verbeteringen in ACR blijk je ook met de oudere versie probleemloos te kunnen fotograferen.
Deze opname van New Babylon in Den Haag is nog gemaakt met de eerste generatie Canon 24 mm TSE. Dit is het bewerkte bestand zoals dat destijds uit Adobe Camera Raw versie 2003 kwam. Die vrolijke roze en groene kleurtjes, vooral linksboven in de witte wand, horen daar niet te zitten. Dat is chromatische aberratie waar ACR door de verstelling van het objectief geen raad mee wist.
Dezelfde opname met 1 verschil: ‘Remove Chromatic Aberration’ in ACR versie 2012. Je hoeft dus niet eens een origineel raw bestand in te laden. Het werkt zelfs op tiff- en jpeg-bestanden. Het verschil is opmerkelijk.
004: Het aanvinken van een enkel vakje rechtsboven maakt heel veel verschil.