Tokina FíRIN 20 mm F2 FE AF review

Firin betekent “dat wat echt is” en is een variant van Fírinne, het Oud-Ierse woord voor “waarheid”. De meest recente versie van de Tokina Firin, met AF, heeft een modernere vormgeving met een brede scherpstelring, maar zonder diafragmaring, scherptediepte-indicatie of afstandsschaal. Opvallend verschil tussen de MF en de AF versie is de meegeleverde zonnekap: die van de MF versie is rechthoekig, die van de AF versie niet.

Uitstekende optische prestaties

Deze prachtige opname is gemaakt door Toshiya Ogawa en staat ook op de Firin AF pagina op de website van Tokina  (used with permission) .

Andy Westlake van Amateur Photography was in zijn Tokina 20mm Firin MF review zeer enthousiast over de beeldkwaliteit van de versie zonder autofocus. Dus over een versie met AF worden wij nog enthousiaster.  Het optische ontwerp is geoptimaliseerd voor camera-sensoren van volledige grootte in termen van grootte en scheidend vermogen, en neemt 2 asferische elementen en 3 lenzen uit Super-low Dispersion-glas in om alle soorten aberratie, inclusief sferische aberratie, vervorming en chromatische aberratie, significant te verminderen en tegelijkertijd hoge resolutie en verbluffende prestaties, zelfs bij een groot open diafragma. Mocht je geen bezwaar hebben tegen het ontbreken va AF op een ultragroothoeklens, kijk dan eens naar onderstaande video van Tokina. De MF versie heeft eenzelfde beeldkwaliteit, maar is nog goedkoper dan de AF versie.

Scherpstellen Ringvormige ultrasone autofocusmotor

Voor het AF-systeem  maakt de FíRIN 20 mm F2 AF gebruik van een snel reagerende en stille, ringvormige ultrasone motor. De AF stelde in 0,5 sec scherp van oneindig tot anderhalve meter. Snel, maar niet extreem snel. AF is niet volledig stil, waardoor je de AF motor kan horen als je de microfoon in de camera gebruikt. De Tokina FíRIN 20 mm F2 FE AF is volledig compatibel met het Fast Hybrid AF-systeem en alle AF-functie-instellingen, en biedt dezelfde AF-prestaties als bij gewone E-mount AF-lenzen. Nauwkeurige handmatige scherpstelling wordt ondersteund door de MF Assist-functie.

Automatische in-camera lenscorrecties

Optische correcties worden – als je daarvoor kiest – automatisch door de camera uitgevoerd. Dankzij datatransmissie via de elektrische contacten op het objectief krijgt de Sony camera informatie van de lenschip voor automatische in-camera correctie van vignettering, vervorming en laterale chromatische aberraties.Het werkt goed.

Beeldstabilisatie

Omdat bij groothoek zooms de meeste beeldstabilisatie winst behaalt wordt met in-body beeldstabilisatie (en bij telelenzen juist met in-lens beeldstabilisatie), ligt het voor de hand dat er in dit objectief geen beeldstabilisatie is ingebouwd. Omdat het objectief de brandpuntsafstand overdraagt aan de camera, kan FíRIN 20 mm F2 FE AF de IBIS beeldstabilisatiefunctie van de Sony A7 en A9 camera’s gebruiken.

Tokina FíRIN 20 mm F2 FE AF Beeldkwaliteit

De Tokina Firin is een modern lensontwerp, speciaal voor een Sony full-frame systeemcamera. Het lensontwerp bevat drie Super-Low dispersion-elementen, twee asferische elementen en is vanzelfsprekend voorzien van Multicoating, waardoor de transmissie hoog is en de kans op nevenbeelden aanzienlijk kleiner wordt. Bij opnames waar de zon recht in het beeld schijnt, kan je – zoals bij vrijwel alle groothoeklenzen – soms een groen nevenbeeld tegenkomen. In het algemeen doet de multi-coating zijn werk naar behoren. Wat waarschijnlijk ook positief uitwerkt, is dat de frontlens niet extreem bol is, zoals je bij de meeste extreem groothoeklenzen tegenkomt.

Bij f/13 levert het 9 bladige diafragma van de Tokina 20mm f/2 Firin mooie sun stars op.

Bij volle opening is de centrumscherpte al erg goed, maar blijft de scherpte in de hoeken nog wat achter. Niks vreemds voor een lichtsterke ultragroothoek, die zachte hoeken bij volle opening. Maar wat wel uitzonderlijk is, is de extreem hoge scherpte over het hele diafragmabereik. Het verschil in achtergrondonscherpte van f/2.8 of f/2 lijkt misschien weinig, toch is de f/2 opening van de Firin echt een troef: de hoge centrumscherpte met een mooie achtergrondonscherpte bij f/2 levert hele mooie plaatjes op die je met bijna geen enkele andere ultragroothoek met Sony FE vatting kan maken. Opnames vanaf f/4 zijn eigenlijk al scherp van hoek tot hoek, ook al blijft de hoekscherpte oplopen tot f/8. Is de Firin perfect? Dat niet: bij volle opening kan je zien dat het objectief wat last heeft van beeldveldwelving. Als je met de Tokina Firin bij f/2 in het centrum scherp stelt op een plat vlak, dan zijn de hoeken minder scherp dan als je in de hoeken scherp stelt bij f/2. Bij f/2.8 wordt dat al opgevangen door de toegenomen scherptediepte. Dat komen we wel vaker tegen bij lichtsterke (groothoek) objectieven en in de praktijk komt het niet vaak voor dat je met een groothoek bij volle opening een opname wil maken van een plat vlak.

Bij volle opening is de lichtafval duidelijk zichtbaar, zelfs na een paar stops diafragmeren. Dat is niet specifiek voor de Tokina Firin, maar de korte afstand van een lens tot de Sony sensor leidt bij alle (ultra-)groothoek objectieven tot een paar stops lichtverlies in de hoeken. Dit is een van de redenen waarom er zo veel patenten verschijnen van gekromde sensoren. In de jpg bestanden die in de camera opgeslagen worden met beeldcorrecties is de lichtafval al veel minder, maar bij volle opening nog wel meer dan 1 stop en dus in sommige situaties te herkennen. Imatest resultaten van ongecorrigeerde RAW bestanden  laten een vervorming van -1,75% tonvormige vervorming zien, waarvan minder dan een half procent overblijft na lenscorrectie van jpg bestanden in de camera. In Lightroom is ook een lenscorrectieprofiel voor RAW bestanden beschikbaar.

Bokeh

Bij een 20mm lens zijn we meestal niet zo onder de indruk van de bokeh, maar de combinatie van een hoge centrumscherpte en een mooi onscherpteverloop bij f/2 levert mooie platen op. Alle praktijkopnames in dit artikel, met uitzondering van de sunstar-illustratie, zijnmet een Sony A7R III  gemaakt bij volle opening en 50 ISO.

Conclusie Test Tokina FíRIN 20 mm F2 FE AF (@ Sony A7R III)

VOORDELEN

• Lichtsterke (f/2) ultragroothoek voor Sony FE met AF
• Fantastische beeldkwaliteit: resolutie kampioen
• Mooie bokeh
• Goede bouwkwaliteit, mooi modern uiterlijk
• Heel hoge prijs/kwaliteit verhouding

Nadelen

• AF niet heel snel of heel stil
• niet stof–, spatwater- en vriesbestendig