Beste SD kaart voor digitale camera

Een SD kaart leest sneller dan dat ie schrijft.
Voor een camera is schrijfsnelheid belangrijker.

De SD kaart is de meest gebruikte geheugenkaart in digitale camera’s, laptops en smartphones. Misschien twijfel je: Wat is de beste SD kaart voor mijn camera? Er zijn meerdere soorten SD kaarten, die bovendien weer in klassen zijn onderverdeeld. Twee kaarten van verschillende producenten met eenzelfde snelheid (in MB/s) op de verpakking, hoeven niet even snel te zijn. Soms is een kaart met een lage schrijfsnelheid (in MB/s) net zo snel als een kaart met een hoge schrijfsnelheid. Zeker bij wat oudere camera’s is dat het geval. Dan heb je nog geen dure, snelle kaart nodig.

Het lijkt op het eerste gezicht misschien moeilijk om de juiste geheugenkaart voor een digitale camera te kiezen.
Het valt wel mee.

Zie eventueel ook het overzicht van geheugenkaarten op Wikipedia.

Het belangrijkste verschil is de fysieke grootte van een SD kaart. Als een SD kaart niet in je camera past, dan kan je er weinig mee. De SD kaart en de micro SD kaart zal je het meest tegenkomen. En het verschil in grootte tussen SD en micro-SD kaart is zo groot, dat je je daar niet snel in hoeft te vergissen.
De grootte van het geheugen in de SD kaart bepaalt hoe veel opnames je op een SD kaart kan opslaan. Je wil niet meemaken dat midden in een belangrijke opnamesessie je kaart vol is. Of dat je aan het einde van een vakantie geen foto’s meer kan maken. Hoe veel geheugen je nodig hebt, hangt af van het aantal megapixels van je camera, het aantal foto- en video-opnames dat je maakt en het bestandstype (RAW, jpg fine, jpg normal, RAW + jpg) die je kiest. Als je iedere opname gelijktijdig in RAW en de hoogste jpg kwaliteit opslaat, gebruik je misschien wel meer dan 10 keer zo veel geheugenruimte als je foto’s opslaat als normale jpg.

Geheugenkaart leveranciers zijn optimistisch bij het aantal opnames dat je kan opslaan op een SD kaart. Vaak, zoals in het overzicht van Sandisk,  wordt er van kleine jpg bestanden in een lagere kwaliteit uitgegaan. Bovenstaande schattingen zijn veel conservatiever en gebaseerd op RAW en de hoogste jpg instellingen van 1600 ISO bestanden gemaakt met een Olympus OM-D E-M1 (16 mp), Nikon D7200 (24 mp), Nikon D810 (36 mp) en een Canon 5Ds (50 mp).

Met een camera tot 24 megapixels zullen de meeste fotografen voldoende hebben aan een 16 GB (of kleinere) geheugenkaart. De fotograaf die zijn 50 megapixel opnames gelijktijdig als RAW en jpg bestand opslaat, kiest mogelijk voor een 64 GB geheugenkaart. Een fotograaf die af en toe video opnames maakt, zal voor een grotere (32 GB) SD kaart kiezen.

Ook is de snelheid van de SD kaart van belang. Voor het maken van serie-opnames geldt: hoe hoger de snelheid in MB/s, des te beter het is. Let wel goed op bij het vergelijken van SD kaarten. Soms wordt alleen de leessnelheid opgegeven, terwijl bij de duurdere kaarten zowel de minimale schrijf- als lees- snelheid wordt genoemd. Sandisk vermeldt voor de standaard (Class 4) SD kaarten geen snelheid, voor de (Class 6) SanDisk Ultra alleen de leessnelheid (30 of 40 MB/s) en voor de (Class 10) SanDisk Extreme ( en snellere SD kaarten) zowel de lees (40 of 60 MB/s) als schrijfsnelheid (80 of 60 MB/s).
Als een SD kaart te langzaam is, dan raakt de buffer van je camera vol en houdt de camera op met het maken van opnames. Daarom is de maximale snelheid belangrijk voor het maken van foto’s. Maar je hoeft geen SD kaart te kopen, die veel sneller is dan je camera. Class 6 is goed genoeg voor de meeste fotocamera’s. En als je geen serie opnames maakt, is ook Class 4 nog snel genoeg. Dat kan veel geld schelen.

Voor video is een constante datastroom belangrijker dan de maximale snelheid en wordt een SD kaart afhankelijk van de snelheid ingedeeld in klassen. Hoe langer de video-opnames duren, des te groter de kans wordt dat een langzame kaart de datastroom niet meer aankan. Met name bij Full-HD (of: 4K) video (en het maken van serie-opnames in hoge resolutie) is de keuze van een geheugenkaart met de juiste klasse belangrijk.
Sneller is niet altijd beter: een XQ-D kaart is razendsnel, maar is alleen nog te gebruiken in een Nikon D4 of Nikon D4s. Met name de kaarten met de grootste geheugencapaciteit zijn niet compatibel met alle camera’s. SDXC-kaarten (met een geheugencapaciteit van 32 GB of meer,) zijn niet te gebruiken in oudere camera’s of kaartlezers. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing van je camera voor je een snelle of grote SD kaart koopt.

Kies een SD kaart in 4 stappen:

• Afmetingen SD kaart, er zijn drie formaten SD kaarten (van “groot” naar klein:) : SD-kaart (32 x 24  x 2.1 mm),  mini-SD (21.5 × 20 × 1.4 mm), micro-SD (15 x 11 x 1 mm). De SD kaart wordt momenteel het meest gebruikt. De micro-SD kaart, die in smartphones wordt toegepast en met een adapter ook als een gewone SD kaart gebruikt kan worden, is in opkomst. Mini-SD komt heel weinig voor.

• Snelheid: vroeger werd de schrijfsnelheid van SD kaarten opgegeven in vergelijking met een CD speler (266x = 40mb/sec, 633x = 95 mb/sec).  Tegenwoordig wordt er gebruik gemaakt van twee snelheidsklassen:
  • Class speed: aangeduid met een C met daarin een cijfer (2,4,6,8 of 10)
  • Ulta High speed (UHS) waarbij de minimale schrijfsnelheid wordt aangegeven met een U met daarin een cijfer (U10 en U30). UHS Class 1 (voor Full HD video) schrijven gegarandeerd met een minimale snelheid van 10 Mb/sec. UHS Class-3 (aangeraden voor 4K video) met tenminste 30 mb/sec. De maximale schrijfsnelheid, die wordt aangeduid met een Romeins cijfer, ligt veel hoger dan de minimale schrijfsnelheid ( UHS-I 104 MB/s)
• Opslagcapaciteit: (van klein naar groot) SD (tot 2 GB) , SDHC ( tussen 2 en 32 GB) en SDXC (32GB of meer) . Er zijn SDXC kaarten te koop met een geheugencapaciteit van 512 GB. Veel fotografen zullen al aan 8GB voldoende hebben, terwijl videografen eerder voor 32 of 64 GB zullen kiezen. Eén geheugenkaart met een grote capaciteit is duurder dan meerdere kaarten die opgeteld dezelfde opslagcapaciteit hebben.
• Merk, garantie en prijs Kies je voor een bekend merk zoals Sandisk, Lexar, Samsung, Sony of Panasonic, dan kies je voor zekerheid boven de laagste prijs.  Dat zijn belangrijke, maar persoonlijke, overwegingen waar we in dit artikel niet verder op ingaan.

Geheugenkaart voor een fotocamera?

Kaart schrijfsnelheden (95 MB/s) geven de maximale prestatie. Class noteringen (Class 10) geven de minimale constante datastroom. Voor video is een class notering belangrijker.

Wat de kaartsnelheid betreft, is voor opslaan van foto’s een Class 4 SD kaart voldoende, tenzij je snel achter elkaar meerdere opnames maakt.  Hoeveel GB je nodig hebt, hangt af van het aantal foto’s dat je maakt en of je RAW bestanden opslaat. Meerdere kleine kaartjes in plaats van 1 grote kaart is niet veel duurder, wat de schade bij verlies, diefstal of schade beperkt houdt. De kans is klein, maar als een grote geheugenkaart stuk gaat, nog voordat je een back-up hebt gemaakt, dan ben je veel foto’s kwijt. Aan de andere kant zal je vaker van kaart verwisselen en moet je niet vergeten om meerdere kaartjes mee te nemen als je van plan bent om veel foto’s te maken. 8 GB kan al genoeg zijn, maar ik kies voor 32 GB of 64 GB kaarten als ik zelf een nieuwe SD kaart koop. Je hebt al 32 GB kaartjes voor 20 euro, dus voor de prijs is het niet echt noodzakelijk om een kleine SD kaart te kopen.

Wat is de beste SD kaart voor fotografie?

 SD vs SDHC vs SDXC: afhankelijk van de hoeveelheid data die er op past, is het een SD kaart (tot 2 GB), een SDHC  kaart (2 – 32 gB) of SDXC  kaart (meer dan 32 GB)

Voor fotografie heb je niet eens een heel snelle kaart nodig. Maak je veel serie-opnames met een professionele camera met een 36 megapixel (of meer) sensor, waarbij je ook nog eens de bestanden zowel in RAW als jpg opslaat, dan heb je natuurlijk een snellere SD kaart nodig dan een fotograaf die af en toe een kiekje schiet. Maar vaak is de camera de beperkende factor, als het gaat om het opslaan van informatie. Dan leidt een snellere SD kaart niet tot snelheidswinst.  In onze SD kaarten test, die over een paar weken verschijnt, gaan we uitzoeken in hoeverre dit verschil uitmaakt. Maak je geen serie-opnames, waarbij je in een paar seconden tijd tientallen opnames maakt, dan zijn eigenlijk alle moderne SD kaarten goed genoeg. Afhankelijk van de hoeveelheid opnames die je maakt, is de opslag capaciteit een belangrijke factor voor je keuze. De meest gebruikte kaarten zijn tegenwoordig 8GB SDHC kaarten, maar als je veel RAW opnames maakt, of niet het risico wil lopen om van kaart te hoeven wisselen, dan kan je voor honderd euro of minder al een 32 GB of 64 GB SDXC kaart kopen. SDXC kaarten zijn ook voldoende groot om  video-opnames mee te maken. Voor het maken van serie-opnames is het belangrijk dat een SD kaart in een korte tijd een grote hoeveelheid data op kan slaan. Dat wordt aangeduid met speed class 2, 4,6, 7 of 10.Het cijfer staat voor het aantal MB dat de kaart per seconde op kan slaan. Een speed class 10 kaart is dus bij het maken van serie opnames 5 keer zo snel als een Speed class 2 kaart. Hoe sneller de speed class van een SD kaart, des te langer het duurt dat de buffer van je camera vol raakt bij het maken van serie opnames. Voor video zal je voor de juiste keuze ook aandacht moeten besteden aan de UHS speed class:

SD kaart voor een digitale camera kopen?

Koop je een SD kaart via CameraNu of Kamera-Express, dan help je ons om deze site mogelijk te maken

SD kaart klasse 10		Micro SD kaart klasse 10		Merk
32 GB 64 GB 128 GB 256 GB		32 GB 64 GB 128 Gb		Lexar Sandisk Sony

Wat zijn de modernste SD kaarten voor video?

UHS speed class: U1 & U3: Voor videografen is de minimale datasnelheid die de kaart constant weet vol te houden belangrijk: Er zijn twee klassen: U1 (10 MB/s) en U3 (30 MB/s)

Voor Full-HD video moet je minimaal uitgaan van Class 10, maar is UHS-I (U1) een nog betere keuze. Omdat video veel geheugenruimte in beslag neemt, geldt nu: koop zo veel mogelijk geheugenruimte als je kunt betalen. Voor 4K video wordt geadviseerd om UHS3 (U3) te kiezen. Bij het maken van video-opnames op de Panasonic GH4 gebruik ik regelmatig een UHS 1 kaart, zonder dat het is voorgekomen dat de camera er onverwachts mee ophield omdat de schrijfsnelheid te laag was. Voor Full HD video is het aan te raden om te kiezen voor Class 10, UHS-I of UHS-III. Bij 4K is het aan te raden om voor UHS-III te kiezen. Er zijn weliswaar nog maar weinig camera’s die 4K beelden in de camera op kunnen slaan. Toch is de kans is groot dat toekomstige camera’s een zwaar beroep doen op de schrijfsnelheid van de geheugenkaart. Zodra je wat langere video-opnames gaat maken, kom je er achter hoe veel geheugenruimte video in beslag neemt. Filmen in Full HD kost ongeveer 1 GB per 5 minuten. De Panasonic GH4 kan extreem hoogwaardige video-opnames maken, waarbij 200 Megabit/sec wordt opgeslagen. Daarom is het voor video veel belangrijker om voor een SDXC kaart met een opslagcapaciteit van 32 GB of meer te kiezen. Bovendien moet de SD kaart in staat zijn om gedurende een langere tijd voldoende data op te slaan. Voor toekomstige camera’s is het mogelijk van belang om een U3 kaart te kiezen, omdat die drie keer zo snel is als een U1 kaart. Vooralsnog voldoet ook een U1 kaart.
UHS geheugen kaarten zijn beter in staat om grote, kwalitatief hoogwaardige video bestanden in real time op te slaan. Op UHS-II kaarten zitten meer pins, die een snellere data overdracht mogelijk maken. Die extra snelheid wordt alleen benut als je camera UHS-II ondersteunt. Anders haal je alleen de maximale snelheden volgens UHS-I. We hebben op de Panasonic GH4 geen verschil kunnen ontdekken bij het gebruik van U1 of U3 kaarten. Gebruik je een UHS geheugen kaart in een oudere camera, dan wordt de nog langzamere, standaard data bus gebruikt met de Snelheidsnotering (“Speed Class”) in plaats van de “UHS Speed Class” notering.

Geheugenkaart voor video kopen?

Koop je een SD kaart via Kamera-Express, dan help je ons om deze site mogelijk te maken

Merk		UHD video: Class 10 / UHS 1		High end 4K video: UHS 3
Lexar Sandisk Sony Transcend		16 GB 32 GB 64 GB 128 Gb		32 GB 64 GB 128 GB 256 GB

Nieuwste van het nieuwste: 300MB/S voor Ultra HD video

Voor de allermodernste video camera’s, zoals voor de Panasonic GH5 na de firmware update in september 2017 is zelfs een UHS 3 kaart nog niet voldoende om gegarandeerd onafagebroken opnames te kunnen maken. Twijfel niet en kies voor de nieuwste Sony G SD kaart, met zowel een opname- als leessnelheid van 300MB/s. Verkrijgbaar in:

• 128 GB (aan te raden, want bij hoge kwaliteit opnames heb je in no time vele GB op je kaartje staan)
• 32 GB

Een XQD kaart is geen SD kaart

Tip: Geheugenkaart doet het niet meer?

Een SD kaart heeft een beveiliging waarmee je er voor kan zorgen dat er geen data overschreven worden. Aan de linkerkant van een SD kaart in onderstaande afbeelding zie je een schuifje, waarmee je de SD kaart kan vergrendelen. Duw het schuifje omlaag en de kaart is beveiligd, zodat je er geen opnames op weg kan schrijven. Dat is handig als er opnames op jouw SD kaart staan, die je niet kwijt wil raken. Het kan verwarrend zijn als de kaart onbedoeld vergrendeld is, terwijl je dat niet door hebt. Je kan dan geen opnames maken met de SD kaart die je net in je camera hebt gestopt. Doet een SD kaart het niet? Kijk eerst of de geheugenkaart vergrendeld is. Het komt voor dat een geheugenkaart echt beschadigd is. Als er belangrijke foto’s opstaan, is er toch nog hoop. Er zijn meerdere recovery tools op internet te vidnen, waarmee je kan proberen om de SD kaart alsnog aan de praat te krijgen. Ik heb het gelukkig nog nooit meegemaakt.

Hoe snel is een Micro SD kaart met adapter?

Micro SD kaarten bieden dezelfde mogelijkheden en opslagruimte als moderne SD kaarten, maar zijn kleiner. Micro-SD kaarten worden gebruikt in kleine camera’s, maar zijn ook te gebruiken in compacte systeemcamera’s of spiegelreflex camera’s. Met behulp van een adapter kan je een micro-SD kaart gebruiken in alle camera’s met een SD kaart sleuf. In alle testen die we tot nu toe hebben gedaan, blijken de micro-SD kaarten in een adapter net zo snel te zijn als gewone SD, SDHC of SDXC kaarten.

SD kaart: Verschillen in leessnelheid

Ben je klaar met fotograferen, dan wil je zo snel mogelijk je opnames bekijken. Dan kan het uitlezen niet snel genoeg gaan als je er naast blijft zitten.  Of je profiteert van een hoge leessnelheid van de SD kaart, wordt niet alleen bepaald door de geheugenkaart, maar ook door de card reader (maakt een externe kaartlezer gebruik van USB 2 of USB 3, bijvoorbeeld) en de harde schijf van je computer. Heb je een harde schijf in plaats van een SSD waar de foto’s op worden weggeschreven, dan zal bij moderne SD kaarten je computer de snelheidsbepalende stap zijn bij het uitlezen van een SD kaart. 

Voor fotografie zijn de huidige SD kaarten snel genoeg. In het white paper “A new speed class: SD 5.0” wordt de ontwikkeling van een nieuwe, nog snellere SD kaart norm toegelicht. We hebben verschillende SD kaarten getest en voor de huidige toepassingen, inclusief 4K video hoef je niet eens de duurste UHS3 kaarten te gebruiken.
Eerder legden we eerder al uit welke verschillende types SD kaarten er zijn. In de nabije toekomst komen er ook 8K video camera’s op de markt, waarvoor je nog snellere SD kaart schrijfsnelheden nodig hebt. Daarvoor is een nieuwe norm voor nog snellere SD kaarten ontwikkeld. Dat is nodig, want waar 4K video vier keer zo veel informatie per seconde opslaat als Full HD video, is 8K maar liefst 16 keer zo groot als Full HD. Er zijn overigens twee bestandsformaten die worden aangeduid met 4K, zoals je in onderstaand plaatje kan zien. Cinema 4K is de grootste van de twee.

Er komt een nieuw symbool voor Video Speed Class bij, waarmee de nieuwe, snellere SD kaarten worden aangeduid. Het is een begrijpelijke bestandsindeling, want het getal komt overeen met de minimale schrijfsnelheid die de kaart continu volhoudt. Voor fotocamera’s is de burst snelheid, die een factor 10 hoger ligt belangrijker. De nieuwe SD kaarten voor video worden aangeduid met V6, V10, V30, V60 en V90. De snelste video kaarten van dit moment, UHS-3, hebben een schrijfsnelheid van 30 MB/sec.